Artikelen

READY… SET… GO!

Eén van de meest belangrijke deelnemers aan de 32ste Olympische Spelen is niet per se één die voor een medaille gaat. Het is de officiële tijdwaarnemer Omega, met een geschiedenis die teruggaat naar de Spelen van 1932 in Los Angeles. Wat voor nieuwe technologie brengt het Zwitserse huis dit keer mee naar Tokio?

Bij elke Olympische Spelen is het weer een reusachtige onderneming. Tonnen aan apparatuur verschepen naar het gastland, honderden vrijwilligers trainen en een keur aan timers en timekeeping apparatuur installeren.
Voor de volledigheid en de lezer die wat cijfers kan waarderen, om precies te zijn is Omega verantwoordelijk voor: 900 getrainde vrijwilligers, 85 publieke scoreborden, 350 sport-specifieke scoreborden, 200 kilometer aan kabels en optische vezels, 530 tijdwaarnemers en professionals en 400 ton aan apparatuur.

Omega’s rol als Olympisch tijdwaarnemer gaat terug naar 1932, waar ze sindsdien zorgen voor verschillende primeurs. Van de eerste fotofinishcamera in 1948 en een door quartz-aangedreven Time Recorder in 1952 tot de eerste gecomputeriseerde tijdwaarneming tijdens de Spelen van 1988 in Seoul. Meer bijzondere hoogtepunten lees je in de tijdlijn onderaan dit verhaal. Omega’s werk als tijdwaarnemer gaat terug naar 1905 toen ze begonnen met het timen van sportevenementen in Zwitserland.

VOOR DE29STE KEER NEEMT OMEGA DE TIJDEN WAAR, TIJDENS 339 EVENEMENTEN BIJ 33 SPORTEN

De Olympische Spelen blijven iets bijzonders. Je hebt uiteraard de geschiedenis die teruggaat naar 776 v.Chr. en nu die interval van – mits er geen pandemie is – vier jaar waarin een atleet moet presteren. Het zorgt ervoor dat je als atleet maar een beperkt aantal kansen hebt op die medaille en dat maken de Olympische verhalen zo mooi en vaak ook heel pijnlijk.
Dan heb je, en daar komen de horloge-adepten om de hoek kijken, de tijdwaarneming. Met alle daarbij behorende gadgets om dit steeds nauwkeuriger te meten. Als dit verhaal je aanspreekt moet je ook zeker even op YouTube zoeken naar de John Dower-documentaire Every Second Counts – The History of Olympic Timekeeping. Mede mogelijk gemaakt door Omega, maar het is zeker geen generiek promo-filmpje.

FOTOFINISH

Voor de 29ste keer neemt Omega de tijden waar tijdens 339 evenementen voor 33 verschillende sporten. Inclusief de nieuwe sporten karate, sportklimmen, surfen en skateboarden.
Dit doen ze met een aantal nieuwe technologieën en verbeteringen van bestaande. Maar eerst aandacht voor de belangrijkste moderne ‘gadgets’ die je deze zomer gaat zien. Het futuristisch ogende rode startpistool is elektronisch in plaats van een gewoon startpistool, omdat geluid langzamer gaat dan licht. Het zou dan kunnen zijn dat atleten in de verste banen de start een fractie later horen dan de rest.
Omega’s elektronische pistool is verbonden met speakers achter elke atleet. Als de ‘trekker’ is overgehaald, speelt een geluid zich af achter de atleet, wordt een lichtflits uitgestuurd en een startpuls gegeven aan de timing-apparatuur.

Buiten de speaker zitten de startblokken bij atletiek ook vol met sensoren die de druk 4.000 keer per seconde meten. Zo kan een valse start direct worden gemeten. De minimale reactietijd is ingesteld op 100 milliseconden.
De soort – oneerbiedig gezegd – WALL-E achtige Scan’O’Vision MYRIA is de meest geavanceerde fotofinish-camera tot nu toe. Altijd een populair beeld op tv tijdens een spannende finish. Op de finishlijn neemt ‘ie 10.000 digitale beelden op per seconde, waarmee hij een composiet-foto maakt om zo de jury te laten oordelen over de officiële resultaten.
Tape zien we ook niet meer bij de finishlijn, daar is sinds 1948 de fotocel-technologie voor, die een lichtstraal zendt. Als deze wordt onderbroken is de winnaar bekend. Tegenwoordig worden er vier fotocellen op de finishlijn gebruikt om zo nauwkeurig mogelijk te meten.

REAL TIME

Buiten de Quantum Timer die Omega gebruikt met een nauwkeurigheid tot een miljoenste van een seconde, de touchpads uit de zwembaden om de klok te stoppen en hoge resolutie scoreborden gaat het horlogemerk verder in Tokio.
Omega’s expertise belooft een nieuwe manier om de sport te volgen. Dit gaat door middel van nieuwe bewegingsdetectie en positioneringssystemen. Real-time data wordt verzameld, waardoor je precies het verloop van de winst óf het verlies kunt volgen.

Dat klinkt nogal algemeen natuurlijk. In de praktijk betekent dit dat Omega tijdens de 400 meter onder meer de live snelheid van de atleet kan aangeven, zijn of haar acceleratie en vertraging.
Je kunt precies zien wanneer de winnaar van de 100 meter de hoogste snelheid bereikte of tijdens de 10.000 meter de afstand tussen de renners waarnemen en live wie er sneller of juist langzamer gaat.
Als je al een lichte afwijking hebt voor tijd – zoals wij – of nog meer wil opgaan in de sport, dan is deze nieuwe technologie een enorme verrijking. Ook bij andere sporten wordt dit ingevoerd.

IN TOKIO BELOOFT OMEGA EEN ONNAVOLGBAAR GEDETAILLEERDE MANIER OM SPORT TE VOLGEN

Bij het zwemmen geven ze naast positie en snelheid het aantal zwemslagen aan. Of wie er in de laatste meters net even harder ging. Bij het beachvolleybal volgen image-tracking camera’s de sporters en
geven ze live info over hoeveel keer de volleyballers opspringen, de afstand die ze hebben afgelegd op het zanderige veld, het type slag en de snelheid van de bal. Bij turnen wordt Pose Detection gebruikt als hulpje voor de jury. Hoe is de techniek en springen ze bij de trampoline wel precies op het midden van de mat? Zo gaat het vergelijkbaar verder bij paardrijden, krijgen wielrenners sensor tags op hun fietsen en dragen open water zwemmers een armband om hun positie te volgen. Ook bij nieuwe sporten komt Omega met een toepasselijke oplossing om resultaten te meten. Bij het sportklimmen gebruiken ze de touchpad-technologie uit het zwemmen voor twee ‘pads’. Eén waarop de atleet staat tijdens de start en één die ze moeten aanraken om de tijd te stoppen, aan de top van het parcours.

INDIGO

Traditiegetrouw brengt Omega rondom elke Spelen ook een aantal speciale of gelimiteerde edities uit. Welke stuk voor stuk zijn geïnspireerd door het sportevenement. De eerste is de ongelimiteerde Seamaster Diver 300M Tokyo 2020. Het horloge gebruikt het indigoblauw – de kleur van het officiële Tokyo 2020 Olympics embleem – als dominante kleur. Een 42mm stalen kast met een geïntegreerde stalen band met daarboven een blauwe keramische lunette en een keramische wijzerplaat. De blauwe wijzers en indexen maken het af. Binnenin vinden we het Omega Co-Axial Master Chronometer Caliber 8800. Op het open zichtvenster vind je het Tokyo 2020-logo.
Een wat klassieker model, maar tegelijkertijd een horloge dat zich nog steeds thuis voelt op zowel het land als op het water, is de Omega Seamaster Aqua Terra Tokyo 2020 Limited Edition. Gelimiteerd tot 2.020 stuks.

Een 41mm stalen kast met Omega’s eerste keramische wijzerplaat met een gepolijste blauwe afwerking. Een Master Chronometer Caliber 8900 is te zien aan de achterzijde met op het saffierglas een laser gegraveerd Olympisch logo. De Aqua Terra wordt geleverd op een blauwe rubberen band, maar er zit ook een stalen band in de speciale box.

Het derde speciale model is de Seamaster Planet Ocean Tokyo 2020 Limited Edition. Een Seamaster met een Japanse touch. De 39.5mm stalen kast met keramische lunette en wijzerplaat, heeft een rood getipte lollipop secondewijzer verwijzend naar de Japanse vlag. Ook deze Omega is gelimiteerd tot 2.020 stuks. Vanbinnen vind je het Master Chronometer Caliber 8800 zoals bij de Diver 300M. De Olympische Planet Ocean heeft een waterbestendigheid van 600 meter en wordt geleverd op een witte lederen band. In de speciale presentatie box vind je ook een stalen- en een NATO-band. Een divers gezelschap, maar Omega presenteert nog eens twee modellen dichter naar de Spelen toe. Modellen die helaas nog niet werden prijsgegeven bij het ter drukke gaan van deze Watching, maar voor een update van het laatste Olympische horlogenieuws kun je altijd terecht op horloge.info – onze zustersite.

1932 – Los Angeles Voor de eerste keer wordt een enkel horlogemerk gekozen als Official Timekeeper van de Olympische Spelen. Het merk stuurde één horlogemaker van Bienne naar LA, bewapend met 30 hoge precisie stopwatches die nauwkeurig waren tot 1/10 van een seconde.

1948 – London Het elektronische tijdperk begint. De eerste fotofinish-camera zag het licht. Net zoals de foto-elektrische cel die elektronisch de klok stopte, zodra de eerste atleet de finishlijn passeerde.

1952 – Helsinki De door quartz-aangedreven Omega Time Recorder werd geïntroduceerd. Een elektronische chronograaf die timede en direct resultaten kon printen tot 1/100ste van een seconde.

1964 – Innsbruck Omega’s techniek was nu voor miljoenen mensen te zien. Omegascope technologie zorgde ervoor dat de live tijden van atleten onderaan op het tv-scherm konden worden weergegeven. Nog nooit waren mensen buiten de bühne zo snel op de hoogte.

1968 – Mexico City Zwemmen veranderde voor altijd met de touchpads. Eén van de belangrijkste ontwikkelingen als het gaat om tijdmeting. Touchpads van 90 bij 240 centimeter, die voor tweederde onder water lagen. Ze reageerden op de kleinste aanraking en maakten een einde aan de soms felle discussies over de finish.

1976 – Montréal Omega showde een nieuw video matrixbord waarop tijden, punten en scores waren te zien. Maar ook zwart-wit video-opnames.

1984 – Los Angeles Omega introduceerde hier onder meer de eerste valse start-detectie. Dit gebeurde door een erg gevoelige sensor, verwerkt in de startblokken. Zelfs de kleinste voorsprong werd gedetecteerd.

2006 – Torino Tijdens het schaatsen was er een nieuwe technologie in de vorm van speciale transponders die schaatsers om hun enkel moesten dragen. Deze konden radiosignalen sturen en ontvangen om zo specifieke tijden te meten.

2012 – Londen Omega’s Quantum Timer maakte een precisie mogelijk tot een miljoenste van een seconde.

2018 – Pyeongchang De start van een nieuwe periode. Een bewegingssensor en een positioneringssysteem zorgden voor een continue meting van elke atleet van de start tot aan de finish.

TOKYO 2021

Omega Seamaster | Diver 300M Tokyo 2020 | € 5.600

Omega Seamaster Aqua Terra | Tokyo 2020 Limited Edition | € 6.200

Omega Seamaster Planet Ocean | Tokyo 2020 Limited Edition | € 7.400