WATCHING MAGAZINE Nummer 4 // 2023
Nummer 1 verschijnt in maart 2024

Artikelen

Image

Historie en innovatie

Tekst Elzemarie Karsdorp Foto's PANERAI

Panerai is een merk met een sterke eigen identiteit die is gebaseerd op een historie van ruim 150 jaar. Tegelijkertijd is Panerai een innovatief merk. Dat blijkt dit jaar vooral uit het opvallende materiaalgebruik en uit de eigen uurwerken die het merk in hoog tempo ontwikkelt. Tijdens de Salon International de la Haute Horlogerie presenteerde Panerai begin dit jaar een nieuwe collectie waarin heden, verleden en toekomst met elkaar samenkomen.

Panerai presenteert opvallende collectie voor 2011

artikel02_11img01

Er zijn slechts weinig horlogemerken met zo’n sterke eigen identiteit als Panerai. Zelfs als de merknaam niet op de wijzerplaat zou staan, dan zou iedereen die ook maar iets van horloges weet meteen zien dat het een horloge van het Italiaanse merk betreft. De uitstraling en de functionaliteit van de horloges komen voort uit het verleden van Panerai en in de nieuwe collectie voor 2011 combineert Panerai zijn rijke historie met Italiaans design en Zwitserse uurwerktechnische perfectie. Het doel: de creatie van zeer nauwkeurige horloges die zich duidelijk onderscheiden door een geheel eigen uitstraling en een hoge mate van functionaliteit.

artikel02_11img02

Ten grondslag aan elk nieuw horloge van Panerai ligt een geschiedenis van iets meer dan 150 jaar. Die geschiedenis begon in 1860 toen Giovanni Panerai en zijn familie een orologeria (horlogemakerswerkplaats) openden in het centrum van Florence. Het atelier aan de ponte alle grazie groeide uit tot de eerste opleiding voor horlogemakers in Italië. De orologeria svizzera, zoals de opleiding werd genoemd, verhuisde later naar het Palazzo Arcivescovile aan de Piazza San Giovanni, waar Panerai tot op de dag van vandaag te vinden is.

artikel02_11img03

De identiteit van Panerai wordt vooral bepaald door de band die het merk in de loop der jaren opbouwde met de Italiaanse marine. Die gaat terug tot 1916 toen guido Panerai een patent aanvroeg voor Radiomir. Deze naam kennen we tegenwoordig als een van de succesmodellen van Panerai, maar een kleine eeuw geleden was radiomir een lichtgevend poeder dat Panerai ontwikkelde volgens de eisen van de Italiaanse marine en dat werd gebruikt voor de aanduidingen op wijzerplaten van precisie instrumenten. Aan de vooravond van de tweede wereldoorlog werd het prototype van het eerste radiomir horloge ontwikkeld voor duikers van de Italiaanse marine. Veel kenmerken van dit horloge zien we terug in de radiomir van vandaag, zoals de grote, kussenvormige kast, de luminiscerende cijfers en de brede, waterbestendige band die lang genoeg is om over een duikpak te dragen. In de jaren die volgden werd de radiomir steeds verder verbeterd. Zo werd het radioactieve radiomir vervangen door Luminor, een eveneens lichtgevend materiaal waarop Panerai in 1949 patent aanvroeg. Tegenwoordig is de Luminor eveneens een van de iconen uit de collectie van Panerai. Het model ontstond aan het eind van de jaren veertig omdat het merk de robuustheid en waterdichtheid van de kenmerkende kussenvormige kast van de Radiomir wilde verbeteren.

artikel02_11img04

Tot op de dag van vandaag maakt Panerai horloges die trouw zijn aan de historie van het merk. Een goed voorbeeld hiervan is de wijzerplaat, die volgens de eisen van de Italiaanse marine goed afleesbaar moest zijn. Naast de minimalistische uitstraling is ook de sandwich constructie kenmerkend voor wijzerplaten van Panerai. De wijzerplaat bestaat uit twee lagen waarvan de onderste is bewerkt met een lichtgevend materiaal dat zichtbaar is door de openingen in de bovenste laag. De markeringen op de wijzerplaat zijn tot een minimum beperkt en decoratieve elementen ontbreken. Een horloge dat heel duidelijk terugvoert naar het verleden van Panerai is de nieuwe radiomir 3 days platino. Dit model is uitgevoerd met een zeldzame wijzerplaat die voor het eerst verscheen aan het eind van de jaren dertig en waarvan vandaag de dag slechts twee prototype exemplaren bekend zijn. De uren op 3, 6, 9 en 12 uur worden met streepjes aangegeven, de overige uren met stippen. De oorsprong van deze wijzerplaat is niet bekend omdat het archief van Panerai verloren ging bij een overstroming in 1966, maar volgens deskundigen waren deze twee horloges waarschijnlijk testexemplaren die uiteindelijk niet in productie zijn genomen.

Heden, verleden, toekomst

De Luminor 1950 Composite 3 Days

De Luminor 1950 Composite 3 Days met het kaliber P.3000

Panerai mag dan trouw zijn aan zijn historie; tegelijkertijd weet het merk liefhebbers elk jaar weer te verbazen met de ene na de andere innovatieve ontwikkeling. Dit jaar is vooral het vernieuwende materiaalgebruik opvallend. Zo introduceert Panerai in 2011 bronzo, een materiaal dat zelden voor horloges wordt gebruikt. Panerai laat nu zien dat brons ook voor horloges heel geschikt is met de luminor submersible 1950 3 days automatic bronzo. De kast van dit nieuwe model is gemaakt van cusn8- brons, een legering van koper en tin. Dit materiaal is bestand tegen corrosie door zeewater en atmosferische invloeden, maar is ook zeer sterk. Het heeft bovendien een warme tint en krijgt na verloop van tijd de verweerde uitstraling die zo kenmerkend is voor brons en die van elk horloge een uniek exemplaar maakt. Tijdens de SIHH 2011 presenteerde Panerai ook het materiaal Panerai composite. Dit is een synthetische keramiek, die is ontstaan door een elektrochemisch proces met aluminium als basis. Hierdoor ontstaat een materiaal dat lichter is dan keramiek en harder en sterker dan staal. De kast van de nieuwe luminor composite marina 1950 3 days automatic is gemaakt van Panerai composite.

Op het gebied van materiaalgebruik springt ook de volledig zwarte radiomir 8 days ceramica in het oog. Dit horloge heeft een kast van zirconium oxide (zro2), een synthetisch, keramisch materiaal, dat opvalt door het gelijkmatige, strakke oppervlak. Het materiaal is bovendien hard en krasvast en uitstekend bestand tegen corrosie en hoge temperaturen.

artikel02_11img06

Ook op het gebied van de ontwikkeling van nieuwe uurwerken zit men bij Panerai niet stil. Het merk, dat sinds 1997 deel uitmaakt van de Richemont Group, opende in 2002 een manufactuur in het Zwitserse Neuchâtel en sindsdien ontwerpt en produceert het zijn uurwerken geheel in eigen huis. Het doet dat bovendien in een tempo dat voor een merk uit de haute horlogerie opmerkelijk hoog is en inmiddels heeft Panerai een groot aantal eigen uurwerken op zijn naam staan.

In 2005 lanceerde Panerai het eerste volledig in eigen huis ontwikkelde en geproduceerde kaliber: de p.2002. Dit uurwerk met handopwinding is uitgerust met een gmt-functie en heeft een gangreserve van acht dagen. Het werd vernoemd naar het jaar waarin Panerai van start ging met de ontwikkelingen van eigen uurwerken. Twee jaar later volgden nog drie kalibers die volledig in eigen huis zijn ontwikkeld: de p.2003 (Een automatisch uurwerk), p.2004 (Chronograaf) en p.2005 (Tourbillon), in 2008/2009 volgde de p.9000-Serie (datum en kleine seconde) en in 2010 de p.999 (Kleine seconde) en de p.2006 (Split second chronograaf monopulsante). Het meest gecompliceerde uurwerk van Panerai is het kaliber p.2005/G. Naast een tourbillon biedt het astronomische complicaties als de tijden van zonsopkomst en zonsondergang, een equation of time en een afbeelding van de nachtelijke hemel vanaf de specifieke plaats waarop de drager dat wenst. Dit horloge wordt hierdoor ‘tailor made’ gemaakt voor de liefhebber.

Dit jaar is het aanbod aan eigen uurwerken uitgebreid met het kaliber p.3000, Dat geheel voldoet aan de eisen die Panerai aan zijn uurwerken stelt op het gebied van prestatie, robuustheid, accuratesse en een lange gangreserve. Dit uurwerk met handopwinding is in de nieuwe collectie gebruikt in de modellen Luminor 1950 3 days, Radiomir 3 days Platino en Luminor Composite 1950 3 days.